həm ana-ata utanar, nə edəcəklərini bilməzlər; həm də uşaq ruhi bir zədə yaşaya bilər və ana-atasına fərqli bir gözlə baxmağa başlaya bilər. Uşaq sahibi olunca cütün cinsi həyatı təsirlənər Uşaq sahibi olduqdan sonra cütlərin cinsi həyatlarında yeni tənzimləmələr etmələri lazım olduğunu söyləyən CİSED Ümumi Başçısı Dr. A. Cem Keçə; "Uşaq sahibi olduqdan sonra cüt, cinsi əlaqə əsnasında uşağa görünmə qorxusu səbəbiylə cinsi həyatını köhnəsi kimi azadca yaşaya bilməz.Xüsusilə ev kiçiksə və ana-ata uşaqla eyni otağı paylaşırsa, ana-atanın baş-başa qalması və cinsi əlaqə yaratması çətinləşər. Ancaq cütün ruhən və bədənlə sağlam bir əlaqəni davam etdirə bilməsi üçün də cinsəllik lazımlıdır. Bu səbəblə cüt uşağı yatırtdıqdan sonra cinsəlliyi yaşamaq ya da uşağı arada bir onunla bir neçə saat maraqlana biləcək güvəndiyi bir qohuma tapşırmaq kimi həllər çıxara bilər." dedi.
Ana-atalar uşaqlarıyla cinsəlliyi danışmağa çəkinməməli
Cinsəlliyin hələ ayıb, qadağan və günah hesab edildiyi və rahatca danışıla bilmədiyi cəmiyyətimizdə ana-ataların da uşaqlarıyla cinsəllik haqqında danışmağa çəkindiklərini ifadə edən CİSED Ümumi Başçı Köməkçisi Psixoloq Gülüm Bacanaq; "Cinsi şəxsiyyətin təməllərinin atıldığı dövr 3-5 yaş arasıdır.
Bu dövrdə uşaqda cinsəlliyə qarşı bir maraq başlar və ana-atasına cinsi orqanıyla ya da uşağın necə dünyaya gəldiyi ilə əlaqədar suallar soruşar. Uşağın bu maraqlı sualları qarşısında ana-atalar nə cavab verəcəklərini bilə bilməzlər; ya uşağa hislənərlər, ya eşitməzdən gəlirlər ya da "səni leyləklər gətirdi", "məscid həyətində tapdıq" kimi gerçək olmayan hekayələr uydurarlar. Halbuki uşaqlara yaşlarına uyğun olaraq anlaya biləcəkləri şəkildə gərçəkləri izah etmək lazımlıdır, beləcə uşaq cinsəlliyi normal və təbii bir hadisə hesab edəcək və gələcəkdə həyatda cinsi problem ehtimalı
azalacaq." dedi.
Uşaqlarla cinsəllik necə danışılmalı?
Uşağın yaşına və səviyyəsinə görə cinslliklə əlaqədar təməl məlumatların verilə biləcəyini söyləyən CİSED Ümumi Sekretarı Psixoloji Məsləhətçi Fatoş Ayrı; "Ana-atalar uşaqlarının cinslliklə əlaqədar suallarına seksi necə izah edəcəklərini bilmədiklərindən və utandıqlarından cavab verə bilmirlər. Halbuki cinsəlliyi danışmaq seks danışmaq demək deyil, qız və kişi arasındakı fərqlər, cinsi inkişaf və körpələrin necə dünyaya gəldiyi kimi mövzular yaşına uyğun bir şəkildə uşaqlara izah edilə bilər.
Uşaqların suallarına onların anlaya biləcəyi şəkildə, təmin edici cavablar verilməlidir. "Ana-ata bir-birini sevdiyi üçün birlikdə yatar və daha sonra uşaq olar." "Bir-birini sevən iki insan sevgilərini sarılaraq və öpüşərək göstərər." kimi ifadələrlə cinsəlliyi sevgini ifadə etmənin bir şəkli olaraq izah etmək, uşağın cinslliyə qarşı sağlam bir yanaşma inkişaf etdirməsinə və irəlidə sağlam bir yetkin olmasına köməkçi olar." dedi.
Uşağımız bizi yataqda görsə nə etməliyik?
Ana-atanın başına gələ biləcək ən şansız vəziyyətlərdən birinin cinsi əlaqə əsnasında uşaqlarına görünmək olduğunu ifadə edən CİSED Ümumi Başçısı Dr. A. Cem Keçə; "Uşaqlarına cinsi əlaqə əsnasında görünmək çox sayda cütün başına gələ bilən bir vəziyyətdir. Bu vəziyyət ana-ata üçün çətindir amma uşaq üçün daha da çətindir, uşaqda ciddi bir ruhi zədə yarada bilər. Çünki uşaq əgər yaşı da kiçikdirsə gördüyünü anlamlandıramaya bilər və atasının anasına pislik etdiyini düşünüb ataya düşmən ola bilər. Əgər uşağınıza cinsi əlaqə əsnasında görünmək, onun yaşını göz qarşısında saxlayaraq və o an necə bir cinsi əlaqəyə şahid olduğunu və nəyi nə qədər gördüyünü də diqqətə alaraq bir şərh etmək lazımlıdır.
Bu mövzunu görməməzlikdən gəlmək ya da yox saymaq doğru olmayacaq. Uşaq üç yaşından kiçiksə bəlkə gördüyünü anlamaya bilər və üzərində dayanmaya bilər, ancaq böyük uşaqlara mütləq bir şərh edilməsi lazımlıdır. Ana-atanın bir-birinə sevgisini bu şəkildə göstərdiyi, soyunub bir-birlərinə sarılmaqdan qadın tərəfindən xoşlandıqları və bunun yataq otağında edilən ana-ataya xüsusi bir hərəkət olduğu deyilə bilər.
Beləcə uşağın da ana-atanın otağına icazəsiz girməməsi lazım olduğu da vurğulanmış olar. Ana-atasını yataqda tutan bir uşaq qorxu, şok kimi duyğuları yaşaya bilər durğunlaşa bilər, susqunlaşa bilər və ana-ataya qarşı etibarını itirə bilər. Bu vəziyyətdə bir mütəxəssisdən kömək almaq ən doğrusu olacaq, çünki yetkinlikdə yaşanan bir çox cinsi problemin təməlində uşaqkən ana-atanı cinsi əlaqə əsnasında görmək ya da yan otaqdan onların səslərini eşitmək kimi zədədik hadisələrin varlığını görməkdəyik." dedi.
0 Comments