Çılpaqlıq, fərdi bir cinsi ifadədir. Fərdi olmaqdan çıxıb yayıldığı sahələr çox məhduddur. Çılpaqlar düşərgələri xaricində tək toplu nümunə, yaz aylarında dəniz sahilləridir. Bu səbəblə çılpaqlığın bəzi nəşr orqanların tərəfindən kütləvi yayımı, "Playboy" və "Penthouse" nümunələrində olduğu kimi, əhəmiyyətli bir ticarət və qazanc sahəsni halına gəlmişdir.
Bir çox elmi araşdırmanın ortaya qoyulduğu üzrə daha çox kişiyə xitab edən bu vizual sərgiləmə, ucuz və anonim bir cinsi xəbərdarlığın yolunu təmin etməkdədir. Gizliliyini davam etdirdiyi müddətcə çılpaqlıq, ən əhəmiyyətli cinsi xəbərdarlığın qaynaqlarından biri olmağa davam edəcək.
Diqqət yetirilməsi lazım olan, çılpaqlıqla "əxlaqlılıq" və ya "əxlaqsızlıq" arasında mütləq bir körpü qurmağa çalışmaq lazım deyil. Bu məntiqin nəticəsi olaraq çılpaqlar düşərgələrinin bir fahişəlik yuvası olduğunu iddia etmək və səlib yürüşləri boyunca qat qat paltarlar içində boğulan qadınlara bəkarət kəməri taxma gərəyini lazim bildikləri üçün ərlərinin ruh xəstəsi olduğunu elan etmək lazım olacaq. Halbuki hər ikisi də doğru deyil. Çox vaxt incə bir tüllə və ya dar bir kostyumla örtülmüş bir bədənin, qüsurları ortada qalan çılpaq bir
bədəndən daha cazibədar və xəbərdarlıqçı ola bildiyi bilinir. Ancaq, geyinmənin cinsiliyi yox etmədiyi ya da bəzən önə çıxardığı gərçəyi, çılpaqlığın cinsilik ölçüsünü daha az əhəmiyyətli etməz. Çağlar boyunca edilmiş olan çılpaq insan şəkil və heykəllərinin yalnız çılpaqlığın gözəlliyini verməyə çalışdığını söyləmək çətindir. Çünki bu sənət əsərlərində tez-tez çılpaqlığın cinsiliyi də vurğulanmışdır.
1960-cı ildən sonra çılpaqlıq yataq otaqlarının və xüsusi klub və düşərgələrin xaricinə daşmış, bütün dünyada daha az senzura
görmüşdür. Bu gün "topless" yəni, "üstsüz" olaraq dənizə girilən çimərliklər artıq azlıqda olmaqdan çıxmışdır. Hər nə qədər bu cür çılpaqlıq heç olmasa sağlamlıq səbəbləriylə asanca açıqlanmağa çalışılsa da altında yatan digər təməl impulsun cinsilik olduğu inkar edilə bilməz.
Çılpaqlıq, geyimsiz olmaq mənasında istifadə edildiyində və xüsusi bir məzmunda ələ alınmadığı müddətcə, kiçik ya da böyük ölçüdə utanc duyğularını xatırlada bilən bir anlayışdır. Halbuki sənətdə çılpaqlıq başqa bir ruh qazandırar, deyilə bilər ki, sənət çılpaqlığı ucaldar. Bunu edərkən də, cinsəlliyi müxtəlif mənfi, və alçaldıcı çağırışımlardan qurtarar. İnsan gözəlliyi, örtüksüz bir şəkildə gündəlik sərgilənməkdədir.Tablodakı heykəl ya da fotoşəkildəki çılpaq, hər hansı bir narahat edici ton daşımaz.
Zehinlərdə oyandırdığı imic, ikiqat olmuş müdafiəsiz bir bədən deyil, balanslı, gözəl və etibarlı bir quruluşdur. Çağlar boyunca ən böyük sənət əsərlərinə ilham qaynağı olmuş olan çılpağın bu çağırışımı etməsi təbiidir. Köhnə Yunan mədəniyyəti müxtəlif çağlara və axınlara
vəsait və ilham təmin etmiş amma tarixə qarışmışdır; İntibah ya da 18-ci və ya 19-cu əsr axırları da özlərindən sonrakı inkişafları təsir etmişlər, dünya sənət tarixinə qızıl səhifələr qazandırmışlar amma sonunda öyrəşmişdilər. Bütün bu dövrləri və axınları təsir edən və onları aşaraq bu günə qədər yaşayan çılpaq olmuşdur. Bu səbəbdən çılpağı, yalnız bir vəsait olaraq deyil, sənət üçün bir forma olaraq görmək lazımdır.
Kenneth Clark "Çılpaq" adlı kitabında belə deməkdədir: "Bütün çılpaq şəkil və heykəl əsərləri, cinsi olaraq coşğulandırıcıdırlar... nə qədər mücərrəd olursa olsun, heç bir çılpaq, tamaşaçıda nəfəs bir kölgə şəklində belə olsa, erotik bir iz buraxmamazlıq etməməlidir, əgər edirsə, ya edilən pis sənətdir, ya da səhv bir əxlaq anlayışıdır."
Çılpaq, müxtəlif sənət sahələrində ən fundamental erotik imic olmuşdur. Bunun səbəbi, çılpaq insan bədəninin gözə xoş gələn bir obyekt olmasından kənar, etdiyi çağırışımlar baxımından son dərəcə zəngin olmasında yatar. Çılpaq bir az insanın özüdür; bir az özündən gözlədikləri, arzuları, ümidləri və xatirələridir. Çılpaq insan bədəni, bioloji bəzi ehtiyaclardan başqa, insan həyatının ahəng, enerji, ehtiras, acizlik, romantiklik kimi çox fərqli ölçülərini də xatırladan bir faktdır. Ən qədim çağlardakı bərəkət tanrı tərəfindənlərinin heykəllərindən başlayaraq müxtəlif mifoloji qəhrəmanlar, Məryəm və İsa kimi dini şəxsiyyətlər, şahzadələr ya da fahişələr çılpaq olaraq təsvir edilmiş ya da heykəl olaraq yonulmuş və universal mədəniyyətin bir parçası olaraq şüurlara yerləşmişdir.
0 Comments